EMİN AHSEN ISLÂHÎNİN VEFAT YILDÖNÜMÜ

EMİN AHSEN ISLÂHÎNİN VEFAT YILDÖNÜMÜ

EMİN AHSEN ISLÂHÎNİN VEFAT YILDÖNÜMÜ
HİNT ALT KITASI TAKVİMİ
ÖNEMLİ ŞAHSİYETLER - ÖNEMLİ OLAYLAR
15 ARALIK
 
 
Pakistanlı Müfessir ve Fikir Adamı
(1904-1997)

Hindistan’ın A‘zamgarh şehrine bağlı Bumhor köyünde doğdu. 1914’te aynı şehre bağlı Sarây-ı Mîr’de Medresetü’l-ıslâh’a kaydoldu ve bu okuldan 1922’de mezun oldu. 1925’te dönemin meşhur âlimlerinden Hamîdüddin Ferâhî’nin Sarây-ı Mîr’de başlattığı derslerine devam ederek tefsir, fıkıh, felsefe ve siyaset okudu; 1930’a kadar onun yanında bulundu. Bir yandan da Medresetü’l-ıslâh’ta hocalık yaptı. Sünenü’t-Tirmiî şerhi Tufetü’l-aveî müellifi Mübârekpûrî’den hadis ve hadis usulü okuyarak icâzet aldı.

Islâhî, 1941 yılında Mevdûdî’nin önderliğinde kurulan Cemâat-i İslâmî adlı teşkilâtın kurucuları arasında yer aldı. Pakistan’ın bağımsız bir devlet olarak kurulmasından sonra Lahor’a taşındı. Pakistan’da İslâm’a zarar verdikleri gerekçesiyle Kādiyânîler’e karşı 1953’te başlatılan harekette önemli rol oynadı. Ancak ülkede kamu düzenini bozdukları gerekçesiyle bu harekete katılan pek çok âlim ve fikir adamıyla birlikte Islâhî de yargılandı ve bir buçuk yıl hapse mahkûm oldu. Hapisten çıktıktan sonra Cemâat-i İslâmî’deki görevine döndü. Islâhî, Ocak 1958’de bazı arkadaşlarıyla birlikte Cemâat-i İslâmî’den ayrıldı. Cemâat-i İslâmî’den ayrıldıktan sonra tamamen ilmî ve fikrî çalışmalara yöneldi. Tanzîm-i İslâmî adıyla siyasî faaliyetlere yer vermeyen bir teşkilât kurdu (1958). Tefsire dair eserini yazmaya ve özel dersler vermeye başladı. Haziran 1959’dan itibaren Mîsâ dergisini çıkardı. Derginin ilk sayılarında Mevdûdî’nin siyaset anlayışını eleştirdi. 1966’da Tanzîm-i İslâmî’nin ve derginin yönetimini Dr. İsrâr Ahmed’e bıraktı. Bütün mesaisini tefsir çalışmalarına tahsis edebilmek için 1973 yılı başında Lahor’dan ayrılıp Şeyhopûr’a bağlı Rahmânâbâd köyüne yerleşti. 1979’da ise Lahor’a geri döndü ve 1980’de tefsirini tamamladı. Bu defa hadis üzerinde çalışmaya ağırlık verdi. Bu amaçla Kasım 1980’de İdâre-i Tedebbür-i Kur’ân u Hadîs adlı bir merkez kurdu ve bu merkezin yayın organı olarak Tedebbür dergisini çıkarmaya başladı (1981). Bir yandan da yetişkin öğrencilere hadis dersleri veriyordu. 1993’ten itibaren sağlığı bozulduğu için derslerine son vermek zorunda kaldı. Islâhî 15 Aralık 1997’de Lahor’da vefat etti.

Eserleri.

1. Tedebbür-i Kurʾân (I-VIII, Lahor 1967-1980).
2. Mebâdi-i Tedebbür-i Kurʾân (Lahor 1969).
3. Mebâdi-i Tedebbür-i Hadîs (Lahor 1989).
4. Hakīkat-ı Şirk ü Tevhîd (Lahor 1973, 1989, 1991).
5. Felsefey key Bünyâdî Mesâʾil Kurʾân-ı Hakîm ki Rôşnî meyn (Lahor 1991).
6. Tezkiye-i Nefs (I: Lahor 1957, 1961, 1989; II: Lahor 1989, 1991).
7. Daʿvet-i Dîn aôr Us ka Tarîk-i Kâr (Lahor 1951, 1991 [3. bs.]).
8. Tefhîm-i Dîn (Lahor 1992).
9. İslâmî Kānûn ki Tedvîn (Lahor 1976 [2. bs.], 1991).
10. İslâmî Riyâset meyn Fıkhî İhtilâfât ka Hal (Lahor 1982, 1991).
11. İslâmî Muʿâşere meyn ʿAvrat ka Makām (Lahor 1950, 1988, 1992).
12. Makālât-ı Islâhî (Lahor 1991).

 

HAKKINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR
Mustansir Mir, Coherence in the Qur’ān: A Study of Islahī’s Concept of Nazm in Tadabbur-i Qur’ān, American Trust Publications, Indianapolis 1986.
Mustansir Mir, “Bir Bütün Olarak Sûre: Tefsirde Yirminci Yüzyıl Gelişmesi (trc. Mustafa Özel)”, İslami Araştırmalar Dergisi, 14/1, 2001, s. 69-75
Israr Ahmad Khan, “Amin Ahsan Islahi: An Introduction to His Tafsir Methodology”, American Journal of Islam and Society, 25(4), 2008, s. 21–45.
Abdulhamit Birışık, Hind Altkıtası Düşünce ve Tefsir Ekolleri, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 2019, 3. bs., s. 272-287.
Abdulhamit Birışık, “Islahî, Emin Ahsen”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, TDV İsam Yayınları, İstanbul 1999, XIX, 191-193.
Abdulhamit Birışık, “Kuran’da İç Bütünlük: Islâhî’nin Tefsir Yöntemi”, Divan İlmî Araştırmalar, sy. 11, İstanbul 2001, s. 59-90.
Hamza Türkmen, “Kur’an’da İnsicamın Önemi ve Emin Ahsen Islahi”, Haksöz Dergisi Sayı: 330/331 - Eylül/Ekim 2018.

BİZDEN HABERLER

HAKAMER GÜNCEL HABERLER
tanıtım filmi